Unutkanlığa Ne İyi Gelir?

Unutkanlık, daha çok ilerleyen yaşlarda görülse de; genç, yaşlı fark etmeksizin herkesin yaşadığı bir sorun olarak karşımıza çıkar. Altında hiçbir sebep bulunamayan unutkanlık şikayetleri olduğu gibi; Alzheimer gibi bir hastalık sonucu veya vücuttaki bir vitamin ve mineral eksikliği sonucu da meydana gelebilir. Unutkanlık, kısa süreli görülen geçici bir durum olabileceği gibi uzun zamandır devam eden bir rahatsızlık da olabilir. Unutkanlığın tedavisi için unutkanlığa neden olan sebebin doğru tespit edilmesi gerekir. Çabuk unutma, günlük veya anlık olurken; bazı unutmalar geçmişin belirli bölümünü unutma şeklinde olabilir. Bu durum genellikle unutkanlığa sebep olan travma veya hastalıktan kaynaklıdır. Genç hastalarda unutkanlık şikayetini açıklayacak herhangi bir nörolojik ya da fiziksel hastalık yoksa psikiyatrik ayırıcı tanı çoğu zaman akla gelmemektedir.¹ Oysa gençlerde görülen anksiyete, stres ve depresyon unutkanlığın önemli sebeplerinden biridir.

Unutkanlık Nedenleri Nelerdir?

Unutkanlık, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları veya fiziksel, nörolojik ve psikiyatrik problemlerden kaynaklanabilir. Doğrudan veya dolaylı yol ile unutkanlığa neden olan pek çok farklı sebep bulunur. Bu duruma neden olan unutkanlık sebepleri şöyle sıralanabilir:

• Yaşa bağlı unutkanlık
• Alzheimer hastalığı
• Demans (Bunama)
• Kafa travmaları
• Vitamin eksikliği (D ve B12 Vitamini)
• Hormon bozuklukları (Tiroid)
• Parkinson hastalığı
• Epilepsi hastalığı
• Multipl Skleroz
• Beyinde iltihap (Menenjit)
• Beyinde tümör
• Beyin sisi
• Zihinsel yorgunluk
• Depresyon, kaygı, stres
• Algılama bozuklukları (Agnoziler)
• Dikkat dağınıklığı
• Afaziler ve felç sonrası
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Uyku düzensizliği
• Psikiyatrik hastalıklar

Unutkanlık Belirtileri

Unutkanlık sebepleri değişiklik gösterdiği için unutkanlık belirtileri de bu sebeplere göre farklılık gösterir. Kimi hastalar geçmişi hatırlamazken kimi hastalar ise güncel yaşananları unutur. En sık karşılaşılan unutkanlık belirtileri arasında; adres unutma, yer yön bilgisi algı kaybı, kişileri hatırlayamama, günlük rutin işlerin unutulması, özel günleri unutma, isimleri unutma, eşya kaybetme, ocakta yemek unutma, sorulan soruları tekrarlatma, izlenen filmin ve okunan kitabın unutulması yer alır. Unutkanlık belirtileri kişinin günlük yaşamını zora sokacak boyutlara ulaştığında ve sosyal hayatını etkilediğinde ise beraberinde depresyon, anksiyete ve sinirlilik hali oluşturabilir. Alzheimer ve demans gibi hastalıklar sonucu oluşan unutkanlık durumunda ise geçmişi hatırlarken günümüzde yaşananları çabuk unutma görülür. Unutkanlık önemli hastalıkların habercisi olduğu için belirtilerin ciddiye alınması gerekir. Yaşanan unutma belirtileri, yaşa bağlı gözlenen, olağan bir sürecin parçası da olabilir. Bu nedenle de yaşlı bireydeki unutkanlığın normal yaşlanma sürecine mi bağlı olduğu, yoksa demansın öncü belirtisi mi ayırt edebilmek için hekime başvurulması gerekir.²

Unutkanlığa Ne İyi Gelir?

Unutkanlığa neyin iyi geldiğinin belirlenmesi, unutkanlığın sebebinin doğru bilinmesine dayanır. Genel olarak sağlıklı beslenme, alkol tüketimini azaltma, düzenli uyku, stresten uzak durmak, kitap okumak, bulmaca çözmek unutkanlığa iyi gelir. Stres, depresyon, zihin yorgunluğu, dikkat dağınıklığı, beyin sisi, uykusuzluk gibi sebeplerden kaynaklı bir unutma ise bu durumların ortadan kaldırılması gerekir. Bir hastalık sonucu meydana gelen bir unutkanlık ise mevcut hastalığın tedavi edilmesi veya belirtilerini ortadan kaldıracak ilaçların kullanılması gerekir. Vitamin ve mineral eksikliğinden kaynaklı bir unutkanlık ise besinler ve besin takviyeleri ile eksiklik giderilir. Özellikle folik asit, B12 vitamini ve D vitamini eksiklikleri unutkanlığa neden olan önemli sebeplerden olduğu için takviye kullanmak gerekebilir. B12 vitamini takviyeleri tablet ve kapsül formunda olduğu gibi sprey ve damla gibi sıvı formlarda da bulunabilir.