B12 vitamini, vücudun ihtiyaç duyduğu ancak üretemediği esansiyel bir vitamindir. Beslenme yoluyla alınabilen B12 vitamini, hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunur. Ancak bazen yetersiz beslenme ya da sindirim sistemi problemleri nedeniyle B12 vitamini eksikliği yaşanabilir. Vücudun normal fonksiyonlarının işleyişi açısından pek çok görevi bulunan B12 vitamini faydaları ve B12 vitamini eksikliği belirtileri konusunda daha çok bilgi almak için içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz.
B12 Nedir?
B grubu vitaminleri içinde yer alan B12 vitamini; et, balık ve süt ürünleri gibi gıdalarda bulunan esansiyel bir vitamindir. Kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini, kırmızı kan hücresi oluşumundan hücre metabolizmasına sinir sisteminin fonksiyonlarından DNA üretimine vücudun pek çok hayati işlevinde rol oynar. Bu nedenle B12 eksikliği, mutlaka dikkate alınması gereken bir durumdur. Beslenmenin yetersiz kaldığı durumlarda B12 vitamini anemisi yaşanabilir ve B12 vitamini takviyesi kullanmak gerekebilir.(1)(2) B12 vitamini takviyeleri; oral yolla, enjeksiyon olarak ya da burun spreyi şeklinde kullanılabilir.
“B12 vitaminleri nelerdir?” sorusuna bu önemli vitaminin farklı formlarıyla cevap verilebilir. B12 vitamininin aktif formu, metilkobalamindir. Siyanokobalamin ise vücut tarafından işlenerek aktif forma getirilir, takviyelerde en yaygın kullanılan B12 vitamini formu siyanokobalamindir.(1) Siyanokobalamin, B12 vitaminin sentetik formudur. Doğada bulunan ve vücut tarafından kullanılan B12 vitamini formu metilkobalamin olduğu için; metilkobalamin formu içeren takviyeler tercih edilmelidir. B12 vitamini, vücut tarafından üretilemez. Besinlerle ya da takviyelerle alınır.
B12 Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
B12 vitamini eksikliği, vücudun düzgün bir şekilde işlev gösterebilmesi için ihtiyaç duyduğu B12 vitaminini yeterince alamaması nedeniyle meydana gelir. (5) Bitkisel gıdalar, B12 vitamini içermediği için vejetaryen veya vegan beslenenler başta olmak üzere yaşlı yetişkinler ve besin maddelerinin emilimini etkileyen sindirim sistemi rahatsızlıklarına sahip olanlar, B12 vitamini eksikliği açısından risk altındadır.(2)
Peki, B12 eksikliği nelere yol açar? B12 eksikliği tedavi edilmezse yorgunluktan kas zayıflığına, sindirim sistemi sorunlarından sinir hasarına varana dek pek çok semptoma yol açabilir. Ayrıca B12 eksikliği psikolojik belirtileri de bir araya getirebilir. İşte, başlıca B12 eksikliği belirtileri:
- Yorgunluk, halsizlik
- Baş dönmesi
- Kalp çarpıntısı
- Nefes darlığı
- Solgun cilt görünümü
- Gaz, ishal, kabızlık gibi sindirim sistemi sorunları
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Uyuşma veya karıncalanma gibi sinir sorunları
- Kas zayıflığı
- Denge ve yürüme problemleri
- Görme kaybı
- Dil ve ağız yaraları
- Depresyon, ani ruh hali değişimleri
- Hafıza kaybı, konsantrasyon bozukluğu gibi zihinsel problemler(6) (7)
Çocuklarda B12 vitamini eksikliği ise aşağıdaki durumlara yol açabilir:
- Büyüme veya gelişme hızında yavaşlık
- Hareketle ilgili problemler
- Megaloblastik anemi(7)
B12 Vitamini Faydaları Nelerdir, Ne İşe Yarar?
Kırmızı Kan Hücresi Üretimini Destekler
B12 vitamini, kırmızı kan hücreleri üretiminde önemli rol oynar. B12 vitamini eksikliği, kırmızı kan hücresi üretiminde azalmayı beraberinde getirir ve bu da megaloblastik anemiye neden olur.
Doğumsal Kusurların Önlenmesine Yardımcı Olur
Sağlıklı bir hamilelik için B12 vitamini kritik öneme sahiptir. Yeterli B12 vitamini seviyeleri, beyin ve omurilikle ilgili doğumsal kusurlarının önlenmesinde rol oynayabilir.
Kemik Sağlığına Katkı Sağlar
B12 vitamini seviyesinin yetersiz ya da düşük olması, kemikler yoğunluğunda azalmayı beraberinde getirerek osteoporoz ve kırık riskini artırabilir.
Depresyon Belirtilerini Azaltabilir
B12 vitamini, serotonin sentezinde ve metabolizmasında önemli rol oynar. B12 vitamini eksikliği, serotonin üretiminin azalmasına neden olarak depresif bir ruh haline yol açabilir.
Enerji Seviyesini Artırabilir
B grubu vitaminlerin tümü, vücudun enerji metabolizmasında önemli rol oynadığından B12 vitamini yorgunluk şikayetinin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
Saç, Cilt ve Tırnak Sağlığını Destekler
B12 vitamini, hücre üretiminde etkin olduğundan yeterli B12 vitamini seviyeleri; saç, cilt ve tırnak sağlığı üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir.
Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.