Saç dökülmesi günlük dökülme miktarının aşırı artmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Çoğu insanın kafasında yaklaşık 100.000 saç teli vardır ve ortalama bir kişi günde 50 ila 100 saç teli kaybeder.1 Saç dökülmesinde ise bu miktar günlük 150-200 saç teline kadar çıkabilir. Saç dökülmesi kişilerin sosyal hayatını olumsuz etkilediği gibi özgüven sorununa da yol açabilen ciddi bir sıkıntıdır. Ancak alınacak bazı önlemler ve yapılacak uygulamalar ile saç dökülmesi sorununun önüne geçerek sağlıklı ve güçlü saçlara sahip olunabilir.
Saç Dökülmesine Neler Sebep Olur?
Saç dökülmesi çok sık karşılaşılan ve birçok sebebi olabilen bir sorundur. Bunlar çevresel faktörler olabileceği gibi genetik yatkınlıklar, stresli yaşam, bazı ilaçların yan etkileri, vitamin-mineral eksiklikleri de olabilir. Saç dökülmesine sebep olan etkenleri ortadan kaldırmak, dökülmeyi durdurmak için ilk adım sayılabilir. Genel olarak saç dökülmesine sebep olan şeylerden bazıları ise şöyledir:
- Genetik Faktörler: Saç dökülmesinin en yaygın nedeni, yaşlanma ile ortaya çıkan kalıtsal bir durumdur.2 Özellikle erkek tipi saç dökülmelerinde önemli bir nedendir.
- Hormonal Durumlar: Kadınların hamilelik ve lohusalık dönemlerinde değişen hormonal dengeler saç dökülmelerine sebep olabilir. Saç dökülmesi, kanser, artrit, depresyon, kalp sorunları, gut ve yüksek tansiyon için kullanılanlar gibi bazı ilaçların yan etkisi olabilir.3
- Vitamin-Mineral Eksiklikleri: Vücut saç üretimi için birçok maddeye ihtiyaç duyar. Saçları üreten kıl foliküllerinin işlevini yürütmesi için eser elementlere ihtiyaç duyar. Sağlıklı saçlar için gerekli olan vitaminler, mineraller, aminoasitler, demir ve kalsiyum eksiklikliği saç dökülmesinin nedenlerinden sayılabilir. Bunlardan en çok saç dökülmesine sebep olanlar ise çinko, demir, biotin, folik asit, B12, kolajen ve omega-3 eksiklikleridir.
- İlaç Kullanımı: Lityum etken maddeli psikiyatri ilaçları, beta bloker etken maddeli bazı kalp-tansiyon ilaçları saç dökülmesine sebep olabilir. Bu ilaçları kullanırken doktorunuzla görüşüp koruyucu önlemler almak saç dökülmesinin önüne geçebilir.
- Yanlış Beslenme Alışkanlıkları: Sağlıklı saçlar için gerekli vitamin ve minerallerin, yanlış beslenme ile emilimininin azalması saç dökülmelerine neden olabilir. Örnek olarak demir takviyelerinin süt ve süt ürünleri gibi gıdalarla birlikte alınması verilebilir.
- Mevsim Geçişleri: Özellikle bahar aylarında yeryüzüne inen ışınlar gözün retinasından girerek geçici saç dökülmelerine sebep olabilir.
Saç Dökülmesine Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?
Saç dökülmesi hem kadın hem erkekleri etkileyen ve kişilerde özgüven sorununa yol açabilecek kadar psikolojilerini etkileyen ciddi bir durumdur. Ancak güçlü saçlara kavuşmak, bazı koruyucu yöntemler ve uygulamalarla kolayca sağlanabilir. Alınacak önlemler ne kadar erken uygulanırsa etkisi o kadar hızlı olur. Saç dökülmesine karşı alınacak önlemlerden bazıları ise şunlardır:
- Saç Temizliği: Saçları hergün yıkamak sebum dengesini bozabilir. Bu nedenle saçları en sık gün aşırı ve ılık su ile yıkamak saç dökülmesine karşı koruyucu önlem olabilir.
- Saç Dostu Beslenme: Beslenme programına A, C, D, Çinko yönünden zengin gıdalar eklemek saçlarımızı güçlendirebilir.
- Stresle Baş Etme: Günlük yaşamda sıklıkla karşılaşılan stres, saç sağlığını olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden stres faktörlerini ortadan kaldırmak mental sağlığınız kadar saç sağlığınıza fayda sağlar.
- Çevresel Sebepler: Saçların direk güneş ışığına maruz kalmaması veya saç spreyi, jöle gibi kozmetik ürünlerin kullanılmaması saçları koruyan etkenler arasındadır.
- Saç Masajı: Saç derisine masaj yapmak, saç kökünü uyararak kan dolaşımını hızlandırır. Bir ön çalışma, altı ay boyunca her gün dört dakika saç derisi masajı almanın saç dökülmesi semptomlarını iyileştirdiğini gösterdi.4
- Saç Tipine Uygun Ürün Kullanmak: Her saç tipi kendine has özellikler taşır. Kuru, yağlı ya da normal saç tiplerine özel uygun ürünler kullanmak, saç bakımının temel kurallarındandır.
Saç dökülmesinde Çinkonun Önemi
Çinko, tüm yaşam formları için gerekli bir eser elementtir.5 Vücutta birçok fonksiyonda bulunduğu gibi saç yapımı ve onarım sürecinde de önemli rol oynayan bir mineraldir. Saç büyümesi, normal hücresel üreme ve protein oluşumuna bağlı olduğundan, çinko eksikliği saç dökülmesine veya çabuk yıpranan saçlara neden olabilir.6 Bu sebeple çinko vücutta kendiliğinden bulunmadığı için mutlaka dışarıdan takviye edilmesi gerekir.